Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri 2021 verilerini yayımladı. Buna göre, yabancı kontrolündeki girişim sayısı 2020 yılında 6 bin 154 ve 2021 yılında 6 bin 111 oldu. Tütün ürünleri imalatı yabancı kontrolünün en yoğun olduğu faaliyet olarak dikkat çekti.
Tütün ürünleri imalatı 2021 yılında yabancı kontrollü girişimlerin ciro payının yüzde 91,8 ile en yüksek olduğu faaliyet oldu.
Yabancı kontrollü girişimlerin ciro payının en yüksek olduğu ikinci faaliyet ise yüzde 46,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları oldu.
Bu alanda yüzde 42,3’lük oranla motorlu kara taşıtı imalatı üçüncü sırada yer aldı.
Soner Yalçın, 2017 yılında yayınlanan kitabı ‘Saklı Seçilmişler’de, Türkiye’nin tütün politikalarında yapılan yanlışları detaylarıyla yazmıştı.
Kitabın ilgili bölümü şöyle:
“Sigara düşmanlığı başka, tütün üretimini artırıp ihracat yapmak ayrı. Bizde tersi yapılıyor.
Bakın. Özal, Derviş ve Erdoğan’ın tütün politikası nelere yol açtı:
Bizim komşu Gümüşhacıköy’ün aromalı basma tütünü meşhurdu. Buna rağmen üreticisi artık çok azaldı.
100 haneli köyde 80 ev tütün yetiştirirdi; şimdi on aile uğraşıyor.
Köylülerin ürettiklerini de, Alliance One, TTL, Socotab gibi 23 yabancı şirket aracıları üç kuruşa satın alıp dışarıya gönderiyorlar. Yerine kötü tütün sokuyorlar.
2016’da kilosu 15 lira idi. 1990’lar başında bir kilo tütün, bir büyük rakı alıyordu! Şimdi bir kadeh alamıyor bizim komşular.
Girdi fiyatları her geçen yıl yükseliyor; köylü üretimden kaçıyor.
2000’ler başında 36 il 155 ilçede tütün üretimi yapılırken…
Bugün 21 ilimizin 92 ilçesinde tütün üretimi sürdürülebiliyor.
Trabzon, Giresun, Artvin, Sinop, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Hakkari, Malatya, Adana, Mardin ve Burdur illerinde artık tütün üretimi yapılmıyor.
Yerli tütün kullanımı 2003’te yüzde 40.07 iken 2014’te yüzde 15’e düştü! İthal tütün yüzde 85 ile pazara hakim oldu.
Tütün ekilmemesi için Özal’dan Erdoğan’a iktidarlar ellerinden geleni yaptı:
“Tütün üretiminden vazgeçip alternatif ürün yetiştiren üreticilerin desteklenmesine dair bakanlar kurulu kararı” ve bu kararın uygulanmasına ilişkin tebliğler doğrultusunda, 9 ilde (Adıyaman, Batman, Bitlis, Burdur, Diyarbakır, Hatay, Mardin, Muş ve Trabzon) tütün üretenlere alternatif ürün desteği için toplam 116 milyon TL kaynak ayrıldığı açıklandı.
2009, 2010 ve 2011 yıllarında sayılan illerde 3 yıl uygulanan proje kapsamında 105 bin 175 tütün üreticisinin faydalanması gerekirken, 39 bin 458 üretici istifade etti. Sadece 18.8 milyon TL ödeme yapıldı.
Tütünde oyun çok…
Türkiye’deki tarım alanlarını 30 üretim havzasına bölen “Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli”nde, bu havzaların 23’ünde tütün üretildiği halde, anılan üretim ve destekleme modelinde tütüne yer verilmedi. Tütün artık üvey evlattı!
Bitmedi…
“Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kapsamında Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” şöyle diyor:
“Tütün hariç tüm bitkisel ürünleri, hayvansal ürünleri ve su ürünleri” şeklinde yapılarak tütün üretimine dayalı bir yatırımın desteklenmesi öngörülmedi.
Keza…
2016 yılında 2016/8791 sayılı “Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı”nda genç çiftçilere verilen desteklemede de tütünün sözü bile edilmedi.
